PATENT TESCİLİ

Buluş Nedir?

Patent genel olarak “buluş” başlığı altında tanımlanabilecek teknik bir yenilik içeren ürün yahut yöntemin buluş sahibine belirli bir süre için üretme, kullanma, satma ve ihraç etme gibi haklar tanınmasını sağlayan bir çeşit tekel hakkı olarak tanımlanabilmektedir. Patentin esası buluştur.

Patent ve Faydalı Model tescili sahibine üçüncü kişiler tarafından buluşun izinsiz olarak üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını veya ithal edilmesini engelleme hakkı sağlamaktadır.

Patent ve Faydalı Model tescili sahibine üçüncü kişiler tarafından buluşun izinsiz olarak üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını veya ithal edilmesini engelleme hakkı sağlamaktadır.

Patent tescili belirli bir süre için geçerli olmak üzere sahibine patent konusu buluş bakımından tekel hakkı tanıyan bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır. Kabaca üstünlük sağlar.

Patentin Önemi

Öncelikle Ülkemiz bakımından Patentin ne denli önemli olduğu hepimizin bilmesi ve kıymet vermesi gereken bir durumdur.

Günümüzde teknolojinin de gelişimi ile birlikte patentler her geçen gün etkinliğini ve ekonomik değerini arttırmaktadır. Örneğin pandemi döneminde ilaç patentinin nasıl bir öneme haiz olduğunu hepimiz yaşayarak deneyimledik.

10.01.2017 tarihinden önceki dönemde patentler ile faydalı modeller 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenmiş iken, 10.01.2017 tarihinden itibaren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenmektedir.

Biz halen Sınai Mülkiyet Kanuna yeni SMK desek de o geçtiğimiz yıllar içerisinde ile patent/faydalı model koruması ve tescil süreci bakımından köklü değişiklikler getirilmiştir.

Tescil ve itiraz süreçleri bakımından önemli değişiklik yapılmış olmakla birlikte en önemli yenilik kuşkusuz patent tescil çeşitlerinde yapılan değişiklik olmuştur.

KHK döneminde İncelemeli Patent, İncelemesiz Patent ve Faydalı Model olarak tescil imkanı sunulmakta iken, Sınai Mülkiyet Kanunu ile birlikte incelemesiz patent sistemi kaldırılmış olup, İncelemeli Patent ve Faydalı Model tescili işlemlerine devam edilmektedir.

Henüz buluş ilk yapıldığı aşamada yapılacak doğru tespitler ve saptamalar tüm sürecin önünü açacak niteliktedir.

Yine önemli bir değişiklik olarak KHK döneminde faydalı modellerin tescilinde şekli inceleme yapılmakta iken, Kanun döneminde faydalı modeller için de araştırma raporu alınması gerekliliği düzenlenmiştir. Böylece yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik niteliği bulunmayan buluşların tescil edilmesinin önüne geçilmiş olmaktadır.

Yenilik Kriteri

Patent tescillerinde en önemli unsur “yenilik kriteri” olarak karşımıza çıkmaktadır. Yenilik kavramı buluşun Dünya çapında daha önce var olmaması olarak kısaca açıklanabilecektir. Yine patent konusu buluşun dünya çapında ilgili alanda tekniğin bilinen durumuna dahil olmaması da gerekmektedir.

Koruma Kapsamı, Şartları ve Süresi

Patentin yahut faydalı modelin buluş sahibine sağladığı haklar, buluş sahibine buluş konusu ürün yahut yöntemi kamuya açıklaması karşılığında belirli bir süre için tanınmış olup, bu süre patent için başvuru tarihinden itibaren 20 yıl, faydalı model için başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. Bu sürenin bitiminden itibaren ürün yahut yöntem üzerinde buluş sahibinin tekel hakkı ortadan kalkmaktadır. Bir başka deyişle buluş konusu herkesin kullanımına açık hale gelmektedir.

Patent başvurusundan kaynaklanan haklar başvuru tarihi itibari ile sahibine koruma sağlamakla birlikte, 3. Kişilere karşı kullanılabilmesi için patentin yahut faydalı modelin yayımlanmış olması şartı aranmaktadır.

Bir buluşun patent olarak tescil edilebilmesi ve korunabilmesi için; yeni olması, buluş basamağı içermesi, sanayiye uygulanabilir olması kriterlerini taşıması gerekmektedir. Yine bir buluşun Faydalı Model olarak tescil edilebilmesi ve korunabilmesi için yeni olması, sanayiye uygulanabilir olması kriterleri aranmaktadır. Bu kriterleri sağlayan buluşlar tescil belgesi verilerek korunmaktadır.

Bir buluşun “tescil belgesi” ile korunabilmesi için söz konusu yukarıda bahsettiğimiz kriterleri mutlak olarak taşıması gerekmektedir. Bir buluşun yahut yöntemin patent yahut faydalı model koruması kapsamında olabilmesi için bazı durumlarda ürün veya yöntemde küçük ancak elverişli bir yenilik, korumanın sağlanabilmesi için yeterli olabilmektedir.

Günümüz teknolojisinin gelişiminde yeniliklerin üretilmesi ve yaygınlaştırılabilmesi bakımından Patent / Faydalı Model koruması büyük önem taşımaktadır. “Patent Tescil Belgesi” ve “Faydalı Model Tescil Belgesi” ile sağlanan koruma ise buluş sahibine buluşun yapılmasında harcanan emek ve mesainin geri dönüşümü için tekel hakkı-zaman verilmesi ile gerçekleşmektedir. Belirli süre tanınan tekel hakkı tanınmasa buluş sahibinin buluşunu kamuya duyurması emek ve sermaye harcanmadan buluştan faydalanabilme imkanı tanıyacağından patent koruması tercih edilen bir tescil türü olarak karşımıza çıkmaktadır.

Patent tescilinde en önemli unsur koruma kapsamının iyi belirlenmesidir. Nitekim patent koruması kapsamı patent başvurusunda yer alan “istemler” üzerinden belirlendiğinden, patentte istemlerin yazımı korumanın etkin şekilde sağlanabilmesi bakımından oldukça önemlidir. Hukuk pratiğinde çok sayıda patent başvurusunda istemlerin buluş sahibinin sağlamak istediği korumaya uygun şekilde düzenlenmemiş olması sebebi ile patent tescillerinden beklenen korumanın taklit ürünler karşısında sağlanamaması hak sahipleri için oldukça üzücüdür.

Bu bağlamda, Ekibimiz öncelikle buluş konusunun en iyi şekilde anlaşılması ve başvuruda yer alan tüm unsurların buluşun en etkin şekilde patent sahibine koruma sağlayabilmesi adına bir araya getirilmesinde fark yaratmaktadır.